Thời trang chống hiếp dâm: Hữu ích đến đâu?

Nở rộ quần áo chống ức hiếp dâm 

Vấn nạnhiếp dâm đang ngày càng trở nên nhức nhối. Trong khi câu hỏi “kẻ cưỡng hiếp hay nạn nhân là người có lỗi?” còn đang làm nên những làn sóng tranh cãi, biểu tình ác liệt thì rất nhiều người đã phải tự tìm lấy những phương thức để an ninh mình. Và thời trang kiêu hãnh là một trong những dụng cụ để nàng công sở (thậm chí là cả anh em) hỗ trợ chống lại nạn hà hiếp dâm.

Ấn Độ là một trong những non sông có tỉ lệ phái nữ bị hiếp dâm cao hàng đầu thế giới Thời Trang . Theo thống kê thì tại nước này, cứ sau 7 phút lại có 1 vụ hiếp dâm, trong đó chỉ tính riêng thủ đô New Delhi, mỗi ngày có 4 vụ. Rất nhiều trường hợp nạn nhân không chỉ bị xâm hại tình dục mà còn bị giết. Thậm chí có những vụ có cảnh sát tham gia.

Trong khi dường như luật pháp chưa thực sự khiến đại dịch hiếp dâm bị giảm xuống thì chính người dân phải tự tìm cách cứu lấy bản thân. Rất nhiều các thiết kế đặc biệt nhằm chống nạn cưỡng hiếp “made in India” ra đời.

Những cô nữ sinh Ấn Độ phải tự sáng chế ra những món đồ để tự an ninh mình trước "quốc nạn"

Năm 2013, ba kỹ sư Ấn Độ đã qui hoạch ra chiếc áo lót chống xâm hại tình dục và gây được tiếng vang lớn bởi những ý nghĩa điển tích cực mà nó mang lại. Chiếc áo lót có tên “SHE” được gắn hệ thống GPS giúp nạn nhân gửi được tin nhắn kêu cứu tới hơn 100 số điện thoại. Ngoài ra nó có khả năng phóng ra dòng điện 3800 đủ để gây tê liệt kẻ tà dâm và sốc điện lên tới 82 lần.  

Vài tháng trước khi bộ nội y SHE ra đời, Thời báo Ấn Độ đã đưa tin về một phát hiện của hai sinh viên của học viện công nghiệp quần áo Ấn Độ, đó là “chiếc áo khoác chống lạm dụng tình dục”. Chiếc áo này cũng dựa trên nền móng là được tích hợp bộ phận có thể gây giật điện 110 V khi phát hiện ra các hành vi cố ý xâm hại.

Thực ra chiếc áo khoác độc đáo này ra thế hệ từ những năm 2004, nhưng mà nó chưa đích thực được nhu cầu cho tới khi thực trạng xâm hại tình dục đối với nàng công sở ở nước này trở nên nhức nhối.

Tuy nhiên, Ấn Độ không phải phân khúc duy nhất của các tác phẩm chống cưỡng hiếp. Cách đây hơn 6 năm, vào năm 2007, Aya Tsukioka, một nhà mặt phố market người nhật đã tạo ra một chiếc váy có tên “ngụy trang kiểu mới”.

Sản phẩm này lấy cảm hứng từ cách mà các ninja thời xưa mặc ngược mặt trong của chiếc áo để giấu giếm mình vào bóng đêm. Thiết kế của chiếc váy hết mình đặc biệt. Nó có khả năng lật ngược lại và biến hình thành… một chiếc máy chuyển nhượng nước ngọt tự động. Nhà concept Aya Tsukioka dí dỏm cho rằng đó là cách để nạn nhân dịp tự cứu mình được sự truy tống cổ của những tên yêu râu xanh.

Chiếc váy tầm tầm hình thành máy chuyển nhượng nước tự động của Aya Tsukioka 

Ngoài ra ở Nhật, vô số các công trình giúp phái yếu tự vệ được ngụy trang dưới lốt là những món đồ phụ kiện xinh xắn như son môi thực chất là lọ xịt hơi cay, giày có gót là súng gây choáng, thậm chí dây chuyền còn có khả năng cất giấu một con dao nhỏ được gấp gọn lại…. cũng rất phổ biến. Phụ kiện kiêm vũ khí phòng thủ từng xuất hiện trong quá khứ, ở thời Victoria (Anh), khi ấy những phụ nữ có thể sử dụng trâm cài tóc như một vũ khí sắc nhọn để tấn công yêu râu xanh. 

Nhiều công trình chống cưỡng hiếp dựa trên vài nhân tố logic nhưng lại rất quái đản. Ở Thái Lan, năm 2013, hãng Headmuns trình làng hai sản phẩm thời trang gây sốc là quần chip có gắn dương vật giả và quần bít tất lông chân để giúp người mặc trở nên thiếu quyến rũ trong mắt những kẻ tà dâm.

Ngay cả ngọc trai Âu, các sản phẩm chống nạn hãm hiếp cũng được nghiên cứu. Vào năm 2005, một nhóm nữ sinh Thụy Điển đã sáng chế ra một chiếc thắt lưng bảo vệ người mặc trước nguy cơ bị xâm hại. Chiếc dây lưng có một chốt gài rất chặt, nếu không biết cách thì rất khó để cởi. Nó được chuyển nhượng với giá 50 đô la (khoảng hơn 1 triệu đồng).

Những chiếc thắt lưng của nhóm nữ sinh Thụy Điển có nhiều nét na ná giống các chiếc đai trinh tiết từng được xuất ngày nay châu Âu và cả Indonesia từ cách đây nhiều thế kỷ trước. Cho tới thời hiện đại,  công cụ này vẫn tồn tại. Ở Mỹ, doanh nghiệp sinh sản đai trinh tiết “Chastity Belts USA” rất đắt hàng, trong khi ở một đôi cơ sở massage ở Indonesia, những nữ nhân viên phải đeo khóa trinh tiết ở quần để tránh bị khách sàm sỡ.

Trâm cài tóc và đai trinh tiết là những dụng cụ bảo vệ nàng văn phòng thời xa xưa

Góc nhìn khác về quần áo "phòng vệ"

Theo Shira Tarrant, đồng tác giả của cuốn sáchĐàm luận về thời trang: Bóc trần sức mạnh của phong cách (một chuyên luận về phong cách hiện đại) cho rằng những cố gắng tự bảo vệ của chị em bằng quần áo là các dấu ấn mang tính biểu tượng của thời đại.

Chia sẻ với TDB, Shia Tarrant cho rằng: “Những sự ngụy trang ở váy biến hình thành máy giao dịch hàng tự động ở Nhật hay áo giáp phóng điện đều có khả năng thường dùng trong chiến tranh. Và nạn hiếp dâm là cuộc chiến mà phái nữ đàn bà hàng ngày đều phải đối mặt.

Thực tế là các cấu trúc thời trang đang phải đề đạt điều này, có nghĩa rằng giới thiết kế đang nhận thức được tầm ảnh hưởng của đại hoạ hà hiếp dâm.”

Các nhà thiết kế đang ngày dần dụng tâm tới thời trang an ninh phụ nữ. Trong ảnh là quần có gắn dương đấu vật giả, một sản phẩm của các nhà mặt phố qui hoạch Thái Lan

Tuy nhiên Shia Tarrant cũng nhấn mạnh, việc chống nạn cưỡng hiếp không đồng nghĩa với việc ăn bận kín mít. Cô lấy chứng dẫn từ một trường hợp, đó là ban nhạc rock nữ Bikini Kill và Sleater-Kinney, tuy là những người chiến đấu mạnh mẽ nhất đối với nạn hiếp dâm nhưng song song họ cũng là những người lăng xê nhiệt tình cho mốt váy búp bê siêu ngắn.

Valerie Steele, giám đốc của bảo tàng thuộc Viện công nghiệp quần áo New York cũng cho rằng trang phục an ninh và tự vệ là một phần của dòng chảy thời trang. Cô cho rằng những món đồ đó không chỉ có tác dụng an ninh đơn thuần mà nó còn mang giá cả tinh thần. Nhiều món đồ không hề có thuộc tính an ninh xét về mặt đánh vật lý, nhưng nó lại có công năng an ninh về mặt tinh thần, đó là nó trao cho phụ nữ quyền được tự tín và ngang bằng với nam giới. Sự bình đẳng giới sẽ xóa tan cái định kiến cho rằng “phụ nữ là nạn nhân và cũng là nguyên nhân của mọi vụ hiếp dâm” đang gây tranh cãi.

Không cần đai trinh tiết phái nữ cũng có thể an toàn, miễn là ở nơi đề cao nữ quyền 

Theo cô Valerie Steele, bản thân những món đồ mang đậm dấu ấn nữ quyền như chiếc “váy đen bé nhỏ” cho người mặc cho tới bộ tuxedo lưỡng tính của YSL là những thứ đem lại sự tự tin, trao quyền cho phụ nữ, dù xét về yếu tố đấu vật lý, nó lại chẳng thể bảo vệ.

Sử sách từng ghi lại nữ anh hùng của Pháp Jeanne d'Arc từng mặc đồ nam giới để tránh bị người tham quan tù nam giới xâm hại. Hay những trường hợp khác như nhà thám hiểm nữ Isabelle Eberhardt từng phát minh Bắc Phi và chu du hiệu quả qua nhiều nước theo đạo Islam nhờ vào việc ăn mặc như nam giới.

Có thể nói, việc đề cao nữ quyền phê chuẩn cách ăn mặc mới là đỉnh cao của quần áo chống hiếp dâm. Người ta đã chỉ ra, ở những nước như Ấn Độ, một trong những nguyên do trọng tâm khiến nạn cưỡng bức tăng cao đó là bởi sự phân biệt khe khắt về giới tính mà cụ thể là tư tưởng trọng nam khinh nữ. Khi nữ quyền không được đảm bảo thì việc cô gái bị xâm hại sẽ vẫn bị coi nhẹ. Thứ trang phục tự vệ tuy có hữu ích nhưng xét về học lực ứng dụng, nó vẫn còn nhiều bất tiện.

Thời trang chốnghiếp dâm nở rộ khiến người ta phải nhìn nhận lại nữ quyền và vai trò của phái nữ trong những vụ xâm hại tình dục

Theo Tarrant, giáo viên ngành tâm lý chuyên nghiên cứu về quyền của nàng công sở tại đại học California, những khám phá thời trang chống cưỡng bức như áo giật điện SHE hay váy giả trang thành máy giao dịch nước tự động chỉ là những biện pháp tạm thời.

Điều trọng tâm là sự ra đời của những sản phẩm đó hao hao chiến dịch SlutWalk (chiến dịch này diễn ra ở Toronto vào năm 2011 để chiến đấu trước định kiến cô gái bị hiếp dâm là do gia tộc ăn bận sexy) sẽ khiến người ta phải nhìn nhận lại vấn đề "Người cưỡng bức và người bị cưỡng hiếp, ai có lỗi?".

“SlutWalk từng đặt những định kiến một chiều về việc hãm hiếp lên bàn cân thì quần áo chống cưỡng hiếp cũng làm được điều tương tự”. – Giáo sư Tarrant cho biết.

Tuy nhiên ông cũng chỉ ra, chừng nào chị em công sở còn bị gò ép bởi quan niệm “ăn mặc có khiêu dâm hay không” thì điều này vẫn là một trong những nền móng khiến nạn xâm hại dục tình phát triển.  

Xem Thêm :

• Dưa môn quê nghèo